[Lạc Mỹ Xuyên Thu]

Dạ túc Thất Bàn lĩnh 夜宿七盤嶺
Tác Giả: Thẩm Thuyên Kỳ
***

Sơ lược về tác giả:
Thẩm Thuyên Kỳ 沈佺期 (khoảng 656-714/715) tự Vân Khanh 雲卿, người Tương Châu 相州, nay thuộc Hà Nam 河南, là một thi nhân đời Đường. Ông tề danh cùng Tống Chi Vấn 宋之問, người đời thường gọi là Thẩm -Tống.

夜宿七盤嶺

獨遊千里外，
高臥七盤西。
曉月臨窗近，
天河入戶低。
芳春平仲綠，
清夜子規啼。
浮客空留聽，
褒城聞曙雞。

Dạ túc Thất Bàn lĩnh

Độc du thiên lý ngoại,
Cao ngoạ Thất Bàn tây.
Hiểu nguyệt lâm song cận,
Thiên hà nhập hộ đê.
Phương xuân bình trọng lục,
Thanh dạ tử quy đề.
Phù khách không lưu thính,
Bao Thành văn thự kê.

Dịch nghĩa

Một mình đi chơi xa ngàn dặm,
Nằm nghỉ đêm ở phía tây núi cao Thất Bàn.
Trăng lặn kề bên song cửa,
Giải Ngân Hà hạ thấp xuống nóc nhà.
Cây bình trọng xanh tốt toả hương xuân thơm,
Chim cuốc kêu trong đêm thanh vắng.
Lữ khách nghe trong tịch mịch,
Tiếng gà gáy sáng từ Bao Thành.

Bản dịch: Đêm ngủ ở núi Thất Bàn

Đơn độc du hành ngàn dặm quan
Nghỉ đêm nằm khểnh núi Thất Bàn(1)
Phía tây trăng xế kề song cửa
Ngân Hà một dải mái nhà ngang
Bình trọng(2) xanh ươm hương xuân thoảng
Tử quy khắc khoải giữa đêm thanh
Lữ khách nghe trong đêm vắng lặng
Tiếng gà báo sáng tự Bao Thành.

Lạc Mỹ Xuyên Thu

***

Bản dịch chữ Nôm

Nghìn dặm một mình chơi
Nằm cao núi lưng trời
Trăng thu gần trước cửa
Sông Hán lẫn bên vời
Xuân hôm lục bình biếc
Canh khuya tiếng cuốc lơi
Thành Bao gà gáy sáng
Lòng khách nói cùng ai!

Tú Xương

(Bản sưu tầm: trích từ quyển Đường Thi Quốc Âm Cổ Bản)
____
Chú thích:
(1) Thất Bàn: Tên núi ở đất Hán Trung, phía bắc huyện Bao Thành, tỉnh Thiểm Tây.
(2) Bình trọng: Tên một loại cây có quả trắng như bạc, thường gọi là trái bạch quả.

***
Tác giả trên đường đi chơi Hoan Châu ở phía nam kinh thành, ghé nghỉ đêm trên núi Thất Bàn và viết bài này.

 

[Lạc Mỹ Xuyên Thu]

Vu sơn cao 巫山高
Tác giả: Thẩm Thuyên Kỳ

***

巫山高

巫山高不極，
合遝狀奇新。
暗谷疑風雨，
陰崖若鬼神。
月明三峽曙，
潮滿九江春。
為問陽臺客，
應知入夢人。

Vu sơn cao

Vu sơn cao bất cực
Hàm đạp trạng kỳ tân
Ám cốc nghi phong vũ
Âm nhai nhược quỉ thần
Nguyệt minh tam giáp hiểu
Hồ mãn cửu giang xuân
Vị vấn Dương Đài khách
Ưng tri nhập mộng nhân.

Dịch nghĩa

Núi Vu cao không biết đâu là cùng
Lớp lớp hình dạng lạ lùng mới mẻ
Hang tối tưởng chừng chứa gió mưa
Vách núi âm u như có quỷ thần
Trăng sáng soi ba kẽm vào buổi tối
Ao đầy ắp vẻ xuân của chín dòng sông
Xin hỏi người khách ở Dương Đài
Có biết người trong giấc mơ chăng?

Bản dịch: Núi Cao Vu Sơn

Vu Sơn núi thẳm chẳng đo cùng
Lớp lớp hình dung mơi lạ lùng
Hang tối tưởng chừng pha mưa gió
Vách núi âm u ngỡ quỷ thần
Trăng soi ba ngỏ trời vừa rạng
Triều lên đầy nước chín dòng xuân
Lữ khách Dương Đài xin cho hỏi:
Biết người trong giấc mộng cho chăng?

Lạc Mỹ Xuyên Thu

***

Bản dịch chữ Nôm

Chót vot núi Vu cao,
Xa trông dường hắt hiu.
Hang sâu ngờ gió thổi
Động tối ngỡ thần trêu.
Ba núi in vầng thỏ,
Chín sông lặng nước triều.
Sở Vương mộng dầu thực,
Người sao chẳng khá yêu.

Tú Xương

___
Chú thích:
(1) Vầng thỏ: Vầng trăng. Theo truyền thuyết, trong cung trăng có con thỏ ngọc, nên gọi trăng là vầng thỏ, bóng thỏ.


(Sưu tầm: Bản chữ Nôm được trích trong quyển Đường Thi Quốc Âm Cổ Bản)​

 

[Lạc Mỹ Xuyên Thu]

Tạp Thi 雜詩
Tác giả: Thẩm Thuyên Kỳ
***

雜詩

聞道黃龍戍，
頻年不解兵。
可憐閨裡月，
長在漢家營。
少婦今春意，
良人昨夜情。
誰能將旗鼓，
一為取龍城？


Tạp thi

Văn đạo Hoàng Long thú,
Tần niên bất giải binh.
Khả liên khuê lý nguyệt,
Trường tại Hán gia doanh.
Thiếu phụ kim xuân ý,
Lương nhân tạc dạ tình.
Thuỳ năng tương kỳ cổ,
Nhất vị thủ Long thành.


Dịch nghĩa

Nghe nói rằng lính thú tại Hoàng Long
Lâu năm ở đó không được giải ngũ
Thương thay cho vầng trăng nơi phòng khuê
Ở mãi doanh trại nhà Hán
Người thiếu phụ với bao tình tứ trong muà xuân này
Người chồng lính phú với bao tình cảm trong đêm qua
Có ai mà giong cờ khua trống
Một trận chiến chiếm lấy Long thành.


Bản dịch: Tạp Thi

Nghe rằng lính thú* tại Hoàng Long
Bao năm đi lính chẳng giải công
Trăng vầng ngóng đợi phòng đơn chiếc
Doanh Hán nơi xa khó an lòng.
Thiếu phụ bao tình trong xuân ấy
Chinh phu đêm trước ý hoài mong
Hỡi ai khua trống, giong cờ chiến
Chiếm lấy Long thành, một trận xong.

Lạc Mỹ Xuyên Thu

=====
(*) Lính thú: Ðóng thú, lính phải ra đóng canh phòng ngoài biên gọi là lính thú. Có tội bị đầy ra ngoài biên làm lính thú gọi là trích thú.